تغییر جانمایی به کاهش آلایندگی کمک نمی‌کند

ضوابط استقرار واحدهای صنعتی، معدنی و خدماتی تا پایان فروردین‌ماه امسال ابلاغ می‌شود.» خبر را علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست اعلام کرده و هرچند هنوز مشخص نیست این ضوابط دقیقاً شامل چه مواردی می‌شود، اما در سال‌های گذشته هم بارها محل استقرار واحدهای صنعتی، معدنی و خدماتی مورد مناقشه بوده است.

چالش استقرار صنایع اطراف شهرهای بزرگ دلیلی است که فرشید شکرخدایی، رئیس کمیسیون توسعه پایدار، محیط زیست و آب اتاق ایران درباره ی آن می گوید که باید فکری جدی برای این قوانین کرد. چرا که اگر دو شهر ۱۰۰ کیلومتر با یکدیگر فاصله داشته باشند هیچ واحد صنعتی نمی‌تواند بین آنها مستقر باشد حال آنکه خلاف آن بسیار رخ داده و نمونه‌اش تهران و کرج است. «این قانون نقص جدی دارد و این در حالی است که در بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا، صنایع آلاینده با رعایت قوانین و فیلترگذاری‌های درست در شهر و اطراف آن قرار دارد. برای مثال در پاریس، باکو، مارسی و … موارد این چنینی داریم و این صنایع با گذاشتن فیلترهای مناسب، رعایت اصول محیط زیستی و …. مشغول به کارند.»
او هم معتقد است استاندارد آلایندگی باید تغییر کند. نظارت‌ها متفاوت و الزام‌آور شود و تنها جانمایی در این خصوص نمی‌تواند کمک‌کننده باشد: «اگر موارد بازدارنده دقیق و قوی اجرا شود، صنایع نمی‌توانند تخلف کنند. برای مثال بسیاری از صنایع با استفاده از فیلتر راندمان کاری‌شان کاهش می‌یابد. در نتیجه شب‌ها فیلتر‌های تصفیه هوا و …. را خاموش می‌کنند. اگر برای رسیدگی به تخلف آنها قوانین درست و بازدارنده تدوین شود و در عین حال مشوق‌های بهبود کار مورد توجه قرار گیرد آنها حاضر به بهبود عملکرد می‌شوند.»
دور کردن صنایع آلاینده از شهرهای بزرگ و تعیین ۱۲۰ کیلومتر فاصله برای آنها در حالی مورد مناقشه است که در سال‌های گذشته بسیاری از صنایع نزدیک به شهرهای بزرگ، چه آنها که در شهرک‌های صنعتی بوده‌اند و چه آنها که به صورت مجزا فعالیت می‌کردند، قوانین را رعایت نکرده و دود آلاینده‌های ناشی از فعالیتشان به چشم ساکنان شهرهای مجاورشان رفته است. در عین حال دور کردن صنایع بدون تغییر در عملکرد و بهبود روش‌های کنترل آلایندگی هم صرفا پاک کردن صورت مسئله و دور کردن این آلودگی از دیدرس است. اتفاقی که در نهایت آسیبش را خواهیم دید و تخریب آب، هوا و خاک حتی در فاصله ۱۲۰ کیلومتری از شهرها، آنقدر دور نیست که از تبعاتش در امان باشیم. با وجود همه این موارد سازمان محیط زیست می‌گوید قوانین جانمایی را به نحوی اصلاح کرده که نه محیط زیست آسیب ببیند و نه صنایع؛ اصلاحی که هنوز در دست بازبینی است و مشخص نیست چطور می‌خواهد هم صنایع و هم محیط زیست را راضی کند.

سلاجقهصنعت