تدوین برنامه‌های اشتغال‌زایی و توسعه کارآفرینی سال 99 با همکاری بخش‌خصوصی

نشست کارگروه تخصصی شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی به‌منظور بررسی برنامه «سیاست‌ها و برنامه‌های اشتغال‌زایی و توسعه کارآفرینی در سال 98» با حضور معاونان وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، نمایندگانی از سازمان تأمین اجتماعی، تشکل‌های کارفرمایی، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان برنامه‌وبودجه و نمایندگان بخش خصوصی برگزار شد.

علاءالدین ازوجی مشاور وزیر و سرپرست توسعه اشتغال و سیاست‌گذاری بازار کار به تشریح برنامه‌های وزارت کار پرداخت. به گفته او برنامه اشتغال‌زایی سال 98 در قالب دو گزینه مطلوب و واقع‌بینانه تدوین‌شده است.

پیش‌بینی 23 طرح یا اقدام توسط دستگاه‌های اجرایی، توجه به عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان نیروی کار، پیاده‌سازی نظام اطلاعات بازار کار و تحلیل آن، پیاده‌سازی سامانه اطلاعات شغلی ایرانیان و پیاده‌سازی نظام نظارتی برنامه اشتغال‌زایی برای مدیریت و کنترل واحد ازجمله برنامه‌های وزارت کار مبتنی بر توسعه کسب‌وکار و رسته‌‎های اولویت‌دار و پراشتغال در بخش‌های اقتصادی است.

مشاور وزیر و سرپرست توسعه اشتغال و سیاست‌گذاری بازار کار خاطرنشان کرد: تجربه اقتصاد ایران حاکی از آن است که اجرایی شدن سیاست‌های مشخص و هدفمند، منجر به بهبود بازار کار و اشتغال خواهد شد. در همین زمینه او به توضیح برخی فرض‌های کلیدی برای اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های اشتغال پرداخت و افزود: ثبات اقتصاد کلان و کاهش نا اطمینانی شاخص‌های اقتصادی (نرخ تورم، ارز، تراز پرداخت‌ها و کسری بودجه دولت)، ایجاد فرماندهی واحد و منسجم در سطح دولت برای راهبری، هماهنگی و نظارت بر طرح‌ها و برنامه‌ها، مدیریت واردات کالاها و مبارزه منطقی با قاچاق، اصلاح نظام بانکی به‌منظور تقویت تولید و اشتغال، استفاده از ظرفیت مقررات ناظر بر بازار کار و تأمین اجتماعی با حمایت از بنگاه‌های اقتصادی و استفاده از ظرفیت نظام مالیاتی برای بهبود تقاضای کل و تقویت عرضه اقتصاد از مهم‌ترین این فرض‌های کلیدی هستند.

ازوجی اعلام کرد: در سال 97 به دلیل تعطیلی بنگاه‌های اقتصادی یا اخراج نیروهای کار، شاهد ریزش 460 هزار فرصت شغلی بودیم و برنامه وزارت کار این است که با ایجاد فرماندهی واحد و منسجم در راستای یک برنامه واقع‌بینانه، زمینه اشتغال 537 هزار نیروکار را فراهم کند.

او با بیان اینکه 30 هزار میلیارد ریال از محل صرفه جویی سوخت برای اشتغال در نظر گرفته شده است، افزود: در مجموع 65 هزار میلیارد ریال اعتبار برای ایجاد اشتغال در سال 98 در نظر گرفته شده است.

ارایه تسهیلات، اشتغال پایدار نمی‌آورد

عیسی منصوری معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر این نکته که ارائه تسهیلات و وام منجر به اشتغال پایدار نخواهد شد، گفت: متاسفانه یکی از نگاه‌های غلط جا افتاده در کشور در رابطه با بحث اشتغال به این برمی‌گردد که ارایه تسهیلات و انواع وام‌ها، به اشتغال پایدار خواهد انجامید؛ در صورتیکه لزوما اینگونه نیست. از طرفی نهادهای دریافت کننده بودجه عمدتا درگیر این موضوع هستند که سهم خودشان از بودجه را به طریقی مصرف کنند، بدون آنکه نظارتی بر دستاوردهای آنان وجود داشته باشد.

منصوری با اشاره به مشخصات برنامه اشتغال وزارت کار در سال 98 تاکید کرد: در تبصره 18 قانون بودجه، ذیل اشتغال این نکته مورد نظر قرار گرفته است که اولا برای اشتغال چه مقدار پول تخصیص داده شده است، ثانیا دستاوردهای حاصل از این منابع مالی چیست؟

معاون اشتغال و توسعه کارآفرینی وزارت کار یکی از مهم‌ترین برنامه‌های وزارت کار را در خصوص تدوین سیاست‌های اشتغال، «تثبیت اشتغال» دانست و به انتقاد از تمرکز بر مصرف منایع تخصیص داده شده برای ایجاد شغال‌های جدید بدون توجه به حفظ مشاغل موجود پرداخت.

منصوری در انتقاد به پرداخت وام به برخی مشاغل خرد و کوچک، تاکید کرد: ما نیز موافق پرداخت وام نیستیم اما در کشور تنها سیستم وام و مجوز را می‌شناسیم و براین اساس برنامه اشتغال روستایی را به رییس جمهوری پیشنهاد داده بودیم که به این سمت هدایت شد. براین اساس تلاش کردیم با توجه به شرایط موجود رسته‌های اولویت‌دار برای اعطای تسهیلات را مشخص کنیم و علاوه بر آن پهنه‌بندی این مشاغل را نیز مشخص کردیم تا ایجاد اشتغال به این سمت باشد و در این زمینه اقدامات خوبی نیز تا کنون انجام شده است.

معاون وزیر کار درباره تطابق آموزش با نیاز بازار کار نیز گفت: یکی از معضلات بازار کار این است که دانش‌آموختگان مهارت‌های مورد نیاز بازار کار را ندارند. برای نمونه پایشی در یکی از استان‌های کشور انجام شد و نتیجه این بود که آموزش‌های عالی، عمومی و آزاد در این منطقه چهار درصد بازار کار آن منطبق بود.

او در پایان از آمادگی معاونت اشتغال و توسعه کارآفرینی وزارت کار برای تعیین محورها و سیاست‌های اشتغال در سال 99 خبر داد و گفت: از پایان این نشست تا 3 هفته آینده آماده هستیم تا با همفکری بخش خصوصی برنامه اشتغال سال 99 را تدوین کنیم.

در ادامه، فعالان اقتصادی و نمایندگان بخش خصوصی به بیان نظرات خود درباره بسته اشتغال وزارت کار پرداختند. فرشید شکرخدایی رئیس کمیسیون توسعه پایدار، آب و محیط زیست اتاق ایران گفت: در حال حاضر 79 درصد از تسهیلات در دنیا بعد از سه سال هیچ سهمی در اشتغال نداشته است، حال آیا قرار است ایران دوباره همین سیاست را دنبال کند؟

به اعتقاد او، مسئله «تقاضا» در بسته اشتغال وزارت کار دیده نشده است و از طرفی هفت ماه از سال گذشته و هنوز بسته اشتغال سال 98 نهایی نشده است.

رئیس کمیسیون توسعه پایدار اتاق ایران با اشاره به برنامه‌های در نظرگرفته شده در بسته اشتغال وزارت کار، این سوال را مطرح کرد که آیا قرار است اشتغال در مناطق محروم ایجاد شود یا برنامه اصلی ایجاد شغل تکمیلی برای شاغلان است؟

نهادسازی، نظارت بر ارایه تسهیلات، ایجاد بنگاه‌های پایدار، مشوق‌ها و حمایت‌های بیمه‌ای، توجه به زنجیره ارزش تولید به‌جای تأکید صرف بر رونق تولید، هدایت تسهیلات در مسیر اشتغال پایدار، اتخاذ استراتژی تولید، مهارت‌آموزی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، ساماندهی طرح کارورزی ازجمله موضوعاتی بود که از سوی نمایندگان بخش خصوصی به آن‌ها پرداخته شد و با توجه به سپری شدن نیمه دوم سال 98، آن‌ها خواستار اصلاح و اجرای بسته اشتغال وزارت کار در سال 99 شدند.